მოვიდა სეტყვა, დახვდა ქვა

მამილო

მანანას ბიჭმა იკეადან შვედური ოჯახი გამოიწერა. ჩამოვიდა ერთი ქერა ბიჭი და ორიც შავთმიანი გოგო. ხოლო რადგანაც მანანას ბიჭი სწორედ ბედნიერი მეათასე გამომწერი აღმოჩნდა, შვედურ ოჯახს სუვენირად თან მოჰყვა  შვედური მამა გუსი.

შვედური მამა იმ შვედთა რიცხვს მიეკუთვებოდა, რომელთაც თავად შვედებიც კი შვედებად მოიხსენიებდნენ. “რომელ გუსზე ამბობ, ჰა?” იკითხავდა ერთი შვედი საუბრისას. “აი, იმაზე, შვედი რომაა!” მიუგებდა მეორე და ამით უკვე ნათელი იყო, თუ რომელი გუსი იგულისხმებოდა. შვედური მამა შვედურად დადიოდა, შვედურად მიირთმევდა, შვედურად სვამდა წყალს და საერთოდაც, შვედურად ცხოვრობდა. მას გარშემო ყოველთვის ერტყა შვედური ატმოსფერო, რომელიც ყველგან თან დასდევდა, სადაც არ უნდა წასულიყო. შვედური გულუბრყვილობაც მისი განუყრელი თანამგზავრი გახლდათ. ერთხელ შვედური მამა ორ რუსს შეხვდა, რომლებმაც ხუმრობით უთხრეს, ბებიასთან ორი მხიარული გუსი ცხოვრობდაო, ერთი თეთრი, другой белый, два весёлых Гуса. და შვედურ მამასაც სჯეროდა თეთრი და რუხი გუსის ამბის.

ერთხელ შვედური მამა უცნაურ სუფრაზე მოხვდა. მართხკუთხედ მაგიდაზე საჭმელი არ იდო. არც სასმელი. ფარდები ჩამოფარებული იყო და გარშემო მხოლოდ საგულდაგულოდ დაწყობილი სანთლები ანათებდნენ სიბნელეს. ერთ მხარეს თერთმეტი მამაკაცი იჯდა, მათ შორის შვედური მამა; მეორე მხარეს კი თორმეტი ქალბატონი. მაგიდის თავში ერთი ცარიელი სკამი იდგა. ოთახი პატარა იყო, ხრუშჩოვკა. ქალებმა და მამაკაცებმა ერთმანეთს გადახედეს, რაღაც წარმოუდგენლად გრძელი არაშვედური სიტყვა წარმოთქვეს და უეცრად ოთახი იმდენად გაიზარდა, რომ კედლებისა და ჭერის დანახვა შეუძლებელი იყო. ოთახის ერთ-ერთ ბოლოში შვედურმა მამამ დიდ შავ კარს მოჰკრა თვალი, რომელიც ნელა გაიღო და იქიდან წარმოსადეგი ჭარმაგი მამაკაცი გამოვიდა. იგი თავში მდგომ სკამზე დაჯდა, გარშემომყოფთ თავი დაუკრა და იკითხა, “რატომ გვეწვია შვედური მამა ჩვენ სტუმრად?” მის გვერდით მჯდომმა ქალბატონმა უმალ მიუგო, “შვეუდრი მამა აქ თავისი ნებით მოვიდა.” ჭარმაგმა მამაკაცმა შვედურ მამას გახედა. შვედურმა მამამ, იმის ნიშნად რომ ქალბატონის ნათქვამს სრულიად ეთანხმებოდა, თავი დააქნია. “მაშ, რადგანაც თქვენი ნებით მოსულხართ, მითხარით რა გსურთ იცოდეთ?” დასძინა ჭარმაგმა კაცმა. შვედურმა მამამაც არ დააყოვნა და იკითხა “რა მოხდება, თუ ხვალ სეტყვა მოვა?” “თუ მოვა სეტყვა, დახვდება ქვა,” იყო პასუხი.

შვედური მამა დიდხანს არ დარჩენილა შვედეთს მოწყვეტილი და მალევე დაბრუნდა უკან, თავის შვედურ ქვეყანაში. ყველაფერი ძველებურად, შვედურად მიდიოდა. ერთხელაც, მოვიდა სეტყვა და როგორც შვედურ მამას ჭარმაგმა მამაკაცმა უთხრა, მას დახვდა ქვა.

ბოლოსიტყვაობა: მათთვის, ვისაც აინტერესებს, საიდან დაიბადა ამ აბსურდული ისტორიის იდეა. წინა შაბათს უძილობამ შემაწუხა. რა არ ვცადე, ცხვრები ვითვალე, სპაიდერმენები ვითვალე, ასამდე დავთვალე, ნელა და ბოლოს ეს ისტორია მოვიგონე, რომლიც მოგონებისას საბოლოოდ ჩამეძინა იმ ადგილას, როდესაც ჭარმაგი კაცი მაგიდას მიუჯდა. ისტორიის გაგრძელების რეკონსტრუქცია თავადვე, უკვე ფხიზელ გონებაზე მოვახდინე. გმადლობთ, რომ ყურადღება დამითმეთ და არა, ის 5 წუთი, რომელიც ამის კითხვაზე დახარჯეთ უკან არ დაგიბრუნდებათ.

ყველგან კარგია, სადაც ჩვენ არ ვართ

მიაუ

თითქმის ყველა ადამიანს ახასიათებს ცნობისმოყვარეობა, განსაკუთრებით კი სხვისი ცხოვრებისა თუ ყოფის მიმართ. თუმცა, ეს ცნობისმოყვარეობა როდია მოძმე ინდივიდებისადმი გულისტკივილით გამოწვეული! სხვათა ცხოვრება არის ერთგვარი საზომი, რომელსაც შეგიძლია საკუთარი ცხოვრება დაატოლო და ამით ან სიამტკბილობაში ჩავარდე ანაც შურისაგან დაიოთხო. ეს არის უეჭველი საზომი იმისა, თუ რამდენად წარმატებული ხარ ცხოვრებაში. როდესაც შეგიძლია თამამად გაიფიქრო, მე გვაზავების ოჯახზე უკეთ ვცხოვრობო, ჩნდება თუნდაც მცირედი თვითკმაყოფილების გრძნობა, სიამაყე, აღმატებულობის შეგრძნება, რაც ასე ძალიან ეფონება ჩვენს ფრიად პატივსაცემ ეგოს გულზე. მაგრამ ამავდროულად, მან კარგად იცის, რომ არის ასეთი ხმიადაშვილების ოჯახი, რომელიც უფრო უკეთ ცხოვრობს და გაისად მათი უნცროსი შვილიც კაი-კაი შავ-შავ პრადოს მოაჯდება. ასე და ამგვარად, ეგო არასდროს არ არის ბოლომდე კმაყოფილი. მას მუდამ უფრო მეტი სურს. ხშირს შემთხვევაში სწორედ ამ სხვაზე უკეთ ყოფნის სურვილს  პროგრესისკენ  მიჰყავს კაცობრიობა (მეორე გზა პროგრესისკენ გადის სიზარმაცეზე, რაზეც ალბათ, ოდესმე რომელიმე ჩანაწერში ვისაუბრებ).

როგორც ერთ-ერთი ცნობილი ეკონომისტი წერდა, საზოგადოების ეკონომიკური და მატერიალური წინსვლის მთავარი მამოძრავებელი ძალაც სწორედ ეგოიზმია: გქონდეს მეტი, შეგეძლოს მეტი და იცხოვრო უკეთესად. სწორედ საკუთარი კარგად ყოფნის სურვილი გვაიძულებს ვისურვოთ ჩვენი მეზობლის კარგად ყოფნაც, რომელიც ჩვენ მიერ მოყვანილ კარტოფილს სარფიან ფასად იძენს. თუ მეზობელს გაუჭირდა და კარტოფილი ცოტა რაოდენობით ან საერთოდაც არ შეიძინა, მოგვიწევს გამორჩენის მიზნით მეორე სოფელში წასვლა და იქ კარტოფილის უფრო იაფად გაყიდვა, რადგანაც მას საკუთარი კარტოფილის მომმარაგებელი უკვე ჰყავს. ცხადია, სიტყვა კარტოფილი შეიძლება თავისუფლად ჩავანაცვლოთ სიტყვით “იარაღი”. თუმცა, ამჟამად მხოლოდ მატერიალურ კარგად ყოფნაზე ვსაუბრობ და არა სულიერ სიმშვიდეზე, ძენზე, მშვიდობასა და პაციფიზმზე.

გრძელი სიტყვა მოკლედ ითქმისო, ამ ლოგიკიდან გამომდინარე, საქართველო უპირველესი ქვეყანა უნდა იყოს ეკონომიკურადაც და კარგი ცხოვრებითაც, რადგანაც საქართველოს მიწის ერთ კვადრატულ მეტრზე უფრო მეტი ეგოიზმი მოდის, ვიდრე დავუშვათ, შეერთბულ შტატებში ან საფრანგეთში ან თუნდაც ბუტანში. თუმცა, რაოდენ საკვირველიც არ უნდა იყოს, სამივე ეს ქვეყანა (ბუტანზე არ ვარ დარწმუნებული) გაცილებით წინ არის ვიდრე პატარა, როგორც მას სიბრალულითა და სიყვარულით მოიხსენიებენ –  ბედკრული, ქვეყანა. მაშ, რაშია საქმე?  რა მაიმუნობა და ლობიოს ჭამაა ეს ყოველივე?!

ეგოიზმი და შური, რაოდენ პარადოქსულადაც არ უნდა ჟღერდეს, ადამიანთა რასის ერთ-ერთი წინ მამოძრავებელი ძალები გახლავთ. დომინანტობის სურვილი და ალფა მამრად (და რადგანაც გენდ. თანასწორობა მოდაშია, მდედრად) ყოფნა აიძულებს ხალხს საკუთარი თავი და/ან ყოფა გაიუმჯობესონ და სრულჰყონ, რათა აჯობონ სხვებს. თუმცაღა, ამ თვისებების მოძალებული რაოდენობით ქონა შეიძლება დამღუპველიც აღმოჩნდეს.

საქართველოში საქმე როდი გვაქვს შურისა და მომხვეჭელობის გარგანტუანულ (ან გარგანტუულ, არ ვიცი ზუსტად როგორაა, მაგრამ მინდა, განათლებული გამოვჩნდე, რამეთუ ამგვარ მაღალფარდოვნულ სიტყვებს ვიყენებ) ზომებთან. არა, ესაა ეგოიზმის სახეცვლილი, დამახიჯებული ფორმა, რომელსაც ვუწოდებდი რეგრესულ ეგოიზმს. იმისათვი, რათა თქვენც ნათლად დაინახოთ განსხვავება კლაიკურსა და რეგრესულ ეგოიზმს შორის, მოვიყვან მარტივი ქართულით დაწერილ ორ აგრეთვე მარტივ მაგალითს.

კლასიკური ეგოიზმი: გიორგის აქვს დიდი სახლი. მაკას აქვს პატარა სახლი. მაკამ ნახა გიორგის სახლი. მაკას შეშურდა გიორგის სახლის. მაკას უნდა გიორგისნაირი ან უფრო დიდი სახლი. მაკა იწყებს მუშაობას და ფულის შენახვას.

რეგრესული ეგოიზმი: გიორგის აქვს დიდი სახლი. მაკას აქვს პატარა სახლი. მაკამ ნახა გიორგის სახლი. მაკას შეშურდა გიორგის სახლის. მაკას უნდა გიორგის ქონდეს მისნაირი ან უფრო პატარა სახლი. მაკა იწყებს გიორგიზე ცუდი ჭორაობის გავრცელებას.

თავადე მიხვდებოდით, როდესაც კლასიკური ეგოიზმი გიბიძგებს იცხოვრო სხვაზე უკეთ, რეგრესული ეგოიზმისას გიჩნდება სურვილი სხვამ იცხოვროს შენზე უარესად. ცხადია, ეს მხოლოდ საქართველოში როდი ხდება. თუმცა, რადგანაც ამ ქვეყანაში ამგვარ დამახინჯებულ ეგოიზმს მოუკიდებია ფეხი, სწორედ ეს უზრუნველყოფს უკუსვლას და ხელს უშლის წინსვლას. არ არის ძნელი მივხვდეთ, თუ სად იღებს იგი სათავეს და რა არის მისი გამომწვევი მიზეზი.

მოგეხსენებათ, საბჭოთა კავშირისა და შემგომ, 90-იანების დროს ის ადამიანები ცხოვრობდნენ კარგად და მდიდრულად, რომლებიც არალეგალური გზებით მოიპოვებდნენ ფულს: ქრთამი, შავი ბაზარი, ფინანსური მაქინაციები, პარტიის საჯდომზე ამბორი და ა.შ. არ არის გამორიცხული, რომ ამგვარი სახელმწიფოებრივი აჯაფსანდალი გახდა მრავალრიცხოვან პატიოსან ადამიანთა პაწაწინა გულებში ბუნებრივი (ვიტყოდი ინსტინქტურიც კი) პროტესტის გრძნობის დასაბამი: როგორ თუ, იმას უნდა ქონდეს და მე არა?! ხოლო რადგანაც ამ პაწაწინა გულების მქონდე ადამიანებს თავიანთი პატიოსენება ხელს უშლიდა თავი გაეყოთ ფულის მოპოვების არალეგალურ ყულფში და ამ ერთადერთი არსებული გზით მიეღწიათ სასურველისთვის, ასე და ამგვარად იშვა გონებასა შინა რეგრესული ეგოიზმი: თუ მე არ შემიძლია მქოდეს, დაე, ნურც სხვას ექნება!

ახალ მილენიუმში რეგრესული ეგოიზმის ერთ-ერთ გავრცელებულ (თუმცა გარშემომყოფებისთვის უწყინარ) გამოვლიდებად რჩება ქართველ ახალგაზრდობათა და შუახნის ასაკის ხალხთა სევდიანი ამოძახილი: “მე რომ XXX დავბადებულიყავი (სადაც XXX-ის მაგიერ ძირითადად გვხვდება ან რომელიმე ქვეყნის დასახელება ან დროის განსაზღვრება), აუხ, ახლა სად ვიქნებოდი?!”. როდესაც საკუთარ უბედურებას იმას უკავშირებ,  რისი შეცვლაც არც ადრე და არც ახლა შეგიძლია, დღემუდამ ამაზე ფიქრობ, ამგვარი აზრებიც სტაგნაციისკენ და საბოლოოდ, რეგრესისკენ მიათრევს მსხვერპლს.

ჰო, მეც რომ აინშტაინად დავბადებულიყავი, უეჭველად მოვიგონებდი ფარდობითობის თეორიას! მაგრამ არც აინშტაინი ვარ და ფარდობითობის თეორიაც უკვე დაკავებულია. ასე, რომ ისღა დამრჩენია, ახალი თეორია მოვიფიქრო და ამ გზით ჩავაცემენტო ჩემი სახელი ისტორიის კედელზე. წინსვლა და განვითარება, აი, საითკენ უნდა იყურონ ადამიანებმა. მიუხედავად ამისა, ამგვარ თეორიულ შესაძლებლობებზე ფიქრი ყოველთვის იქნება  ადამიანთა სუსტი წერტილი, ისევე როგორც ცნობისმოყვარეობა. აგრეთვე,  ყოველთვის იარსებებს ვიღაც, ვინც უკეთ ცხოვრობს, რადგანაც გვგონია, რომ ყველა უფრო ბედნიერია, ვიდრე ჩვენ. ასევე ყოველთვის დაგვწყდება გული, იმაზე, სადაც არ ვყოფილვართ და არც არასდოს ვიქნებით, რადგანაც გვგონია, რომ ყველგან კარგია, სადაც ჩვენ არ ვართ.

ისინი, სხვები და უცხონი

გრძელი სიტყვა მოკლედ ითქმისო, ერთხელაც, ქუჩაში გასულს თავს განსაცვიფრებელი აზრი მომივიდა. იგი სამყაროს აგებულებასა და წყობას შეეხებოდა, უბრალო თეორიული სავარჯიშო. სახლში დაბრუნებისთანავე ამ იდეაზე ერთსაათიანი საფუძვლიანი ფიქრის შემდგომ სამყაროს ჩემეული მოდელი იშვა, რომელიც მსურს თქვენ, პრივილეგირებულ მკითხველთ, გაგიზიაროთ.

ვიდრე თავად სამყაროს აღწერილობას შემოგთავაზებდეთ, მსურს გაგიზიაროთ, თუ რის ტალავერზე აშენდა ეს კონცეფცია. სიყრმიდგანვე ადამიანთა დაკვირვება ჩემი არსის განუყრელი ნაწილი გახლდათ (როგორც სხვა ყველა კოსმიური ჯვაროსნისა). ინფორმაციის ბლომად მოგროვების შემდგომ, ნათელი გახდა, რომ გარშემომყოფნთა დაყოფა მათი პიროვნული მახასიათებლების მიხედვით რამდენიმე ჯგუფად შეიძლებოდა. სწორედ ამ დროს დასაბამი დაედო ახალ ფილოსოფიურ საფიქრალს ჩემს გონებაში. არც თუ ისე დიდი ხნის შემდგომ, შეიქმნა სამი კატეგორია, რომელთაც ქვემოთ განვიხილავ.

ისინი

ისინი – რამდენიმეწლიანი დაკვირვებების შედეგად აღმოვაჩინე, რომ ზოგი ადამიანი ძალიან გავს ერთმანეთს. ეს არ იყო მხოლოდ გარეგნული მსგავსება. როგორც გეომეტრიაში გვხვდება სამკუთხედების მსგავსება, სწორედ ასეთივე მსგავსება იყო გარკვეულ პიროვნებებს შორისაც.  მათ მსგავსი ხასიათი ქონდათ, მსგავსი მორალი და შეხედულებები, გარეგნულადაც შეიძლება ყოფილიყვნენ ერთმანეთს მსგავსი, მაგრამ არა აუცილებლად; ყველანი სრულფასოვნად აზროვნებდნენ და ფუნქციონირებდნენ, თუმცა მათ პიროვნებას თითქოს “რაღაც აკლდა”.  ამ ხალხის ზუსტ აღწერას მანა ვერ ვახერხებდი, სანამ ერთხელაც ანაზდად ყველაფერი ნათელი გახდა.

იდეის მართებულად გადმოსაცემად უპრიანი იქნებოდა ვიდეო თამაშების ანალოგიის გამოყენება. ამგვარ თამაშებში სიმარტივისა და სხვა საჭირბოროტო მიზნების გამო არამთავარი პერსონაჟები ერთი პრინციპის მიხედვით არიან აგებულნი. მათ აქვთ მსგავსი გარეგნობა, მსგავსი დიალოგი და თამაშის სამყაროს ნებისმიერ ადგილას მათ არასოდეს აურევთ მთავარ პერსონაჟებში. ამ ე.წ. “მასოვკა” პერსონაჟების არსი მხოლოდ და მხოლოდ ცხოვრება და სამყაროს პოპულაციის, როგორც ასეთის, შექმნაა.

სწორედ ის ხალხი, ვინც ამგვარ პერსონაჟებს მივამსგავსე, მოხვდა ამ კატეგორიაში. ისინი არ არიან ადამიანები, მაგრამ მათ გონიათ, რომ არიან ადამიანები. სწორედ ამიტომ გვანან ისინი ერთმანეთს და სწორედ ამიტომ აკლიათ მათ უნიკალურობა, რაც აქვთ შემდეგ კატეგორიაში მყოფ ხალხს.

სხვები – გარშმომყოფთა ის ნაწილი, რომელთაც პიროვნული უნიკალურობა გააჩნდათ, ამ კატეგორიაში მოხვდნენ. ვიდე თამაშები ანალოგია რომ გამოვიყენოთ, იგივიე მთავარი გმირები. ისინი მივიჩნიე, როგორც ნამდვილი ადამიანები, რომელთაც წინასწარ გაწერილი “სკრიპტი” არ გააჩნიათ. ისინი თავისუფლად ვითარდებიან, აზროვნებენ, მათ უფრო მეტი შესაძლებლობები გააჩნიათ, ისინი ქმნიან და წარმოადგენენ კაცობრიობის პროგრესის დასაბამს.

უცხონი – თითქოს ზემოთხსენებული კატეგორიებში ყველა უნდა ჩატეულიყო, მაგრამ ერთხელაც აღმოვაჩინე, რომ არსებობდნენ ინდივიდები, რომლებიც ზედა ორ აღწერილობაში ვერ ჯდებოდნენ. ამ ტიპის ხალხი თითქმის არ შემხვედრია, რადგანაც ძალიან იშვიათად იყვნენ ჩემს გარემოში წარმოდგენილნი. უცხონი ძალიან გავდნენ ადამიანებს, თუმცა, უფრო კარგი დაკვირვების შედეგად, შესაძლებელი იყო მათ შორის ფუნდამენტური განსხვავების დანახვა. უცხონი ადამიანებივით იქცეოდნენ, მათ შორის თავს თავისუფლად გრძნობდნენ, მიუხედავად ამისა, ადამიანებთან გაიგივებული არ იყვნენ. თუ ადამიანებს წარმოვიდგენთ, როგორც ერთი რაიმე რადიო ტალღით ერთმანეთთან დაკავშირებულებს, ერთიანი საკომუნიკაციო სისტემით, უცხოები ამ ტალღასთან პირდაპირ კავშირში არ არიან, მაგრამ შეუძლიათ ნებისმიერ დროს ჩაერთონ.

ვგონებ, ამ ერთი ჩანაწერისთვის საკმარისი ინფორმაციაა მოცემული. ცხადია, ეს ყოველივე ძალიან ზედაპირული აღწერაა, რადგანაც ყველა დეტალის აქ ჩატევას ვერ მოვახერხებდი. თუმცა, იმედია, ოდესმე, არ დამეზარება და ყოველივეს უფრო დაწვრილებით ავხსნი რომელიმე სხვა ჩანაწერში. აგრეთვე, ვიმედოვნებ, რომ სამყაროს ჩემეული თეორიული მოდელის შესახებაც მალევე გამცნობთ. მსურს აღვნიშნო, რომ ამ კონკრეტული უსტარით საფუძველი ჩაეყარა ახალ კატეგორიას ამ ბლოღსა ზედა, “თეორიული შესაძლებლობები” (იგივე What if), სადაც თავს მოვუყრი კაცობრიობისთვის საჭირბოროტო ნააზრევსა და ნარკვევებს.

ბიუროკრატია და ტყემალი

ცათამბრჯენი

იმ დღეს მზიანი ამინდი იყო. ეს იმიტომ მახსოვს, გარეთ რომ გავედი მზე ისე მიჭყიტინებდა თვალებში, წინ მომავალი მანქანა ვერ შევნიშნე და კინაღამ დავეჯახე, უფრო სწორად, დამეჯახა. შემქმნელს მადლი, ორივენი გადავრჩით, მაგრამ ეს არ არის ამ ამბის მთავარი საკვანძო მომენტი.

დედამიწაზედ განმწესების დღიდან ვიცოდი, რომ ბიუროკრატიამ დაუძინებელი მტერი შეიძინა ჩემი სახით. კორპორატიული სამყაროში მოღვაწეობის წამოწყებისა და კანტორაში მუშაობის დაწყების შემდგომ, მას ყოველი ფეხის ნაბიჯზე ვაწყდებოდი, რაც, რა თქმა უნდა, სევდას მგვრიდა. ამიტომაც ყოველნაირად ვცდილობდი, ბიუროკრატიის საფუძვლებისთვის წყალი შემეყენებინა, დამენაღმა, ბზარი გამეჩინა და ა.შ. რას ვიფიქრებდი, თუ ეს ტიალი დიდ განსაცდელსა და ხიფათს მიმზადებდა.

როგორც უწინ აღვნიშნე, იმ დღეს მზიანი ამინდი იყო. სამუშაო საათები იწურებოდა და კანტორაში სრული სიმშვიდე სუფევდა. მთელი დღე თავაუწეველი შრომის შემდგომ ცხელ ჩაის მივირთმევდი და ფანჯრის მიღმა ცის სილაჟვარდით ვტკბებოდი. ამ დროს მოხდა ის, რაც დღის ბოლოს ყველაზე მეტად არ უყვართ კანტორის მუშაკებს: კორპორატიულ ფოსტაზე წერილი მოვიდა. სახლში წაბრძანებამდე რჩებოდა ცხრა წუთი. მსწრაფლ მორალური დილემის წინაშე აღმოვჩნდი: დღეს წავიკითხო თუ ხვალ? წერილის სათაური ღაღადებდა: “Fwd: Fwd: Fwd: Re: Fwd: !!!!”. კონკრეტული სათაურის ადგილას განუზომელი რაოდენობით ძახილის ნიშნების მჭიდრო კონცენტრაცია კარგს არაფერს მოასწავებდა, ისევე როგორც მის წინ მდგომ აბრევიატურათა სიუხვე. როგორც, ხალხური სიბრძნე ღაღადებს, რაც შეიძლება გააკეთო ხვალ, გააეკთე ხვალო, არც თუ ისე ბევრი ფიქრის შემდეგ წერილის დილამდე ხელუხლებლად დატოვება განვიზრახე. ამ დროს ოთახის კარი გაიღო და აქოშინებული უფროსი შემოიჭრა, წერილი ნახე, სანამ წახვალო და გავიდა. რა გაეწყობოდა, თავს ზევით ძალა არ მქონდა.

გავხსენი რა წერილი აღმოვაჩინე, მისი საწყისი წყარო, უფროსთა-უფროსი თვით გენდირი (გენერალური დირექტორი) იყო. აღსანიშნავია, რომ წერილი თავდაპირველად გენდირს თავისი მარჯვენა ხელისა და მახვილისთვის (მოადგილე) 2 (ორი) თვის წინ მიუწერია სათაურით “3rd Quarter Plan”. გამოხდა ხანი, და მისმა მარჯვენა ხელმა და მახვილმა იგი ფინდირს (ფინანსური დირექტორი) გაუგზავნა, რომელმაც იგი თავის მხრივ მარკეტინგის დეპარტამენტის ხელმწიფეს გადაულოცა. მცირე დროის გასვლის შემდგომ ეს წერილი რომელიღაც მენეჯერთან აღმოჩნდა საფოსტო ყუთში, რომელმაც Re: პასუხი გააკეთა, ამეებს მე ვერ დავწერ თუ სწორი მონაცემები არ მექნაო, რის შემდეგაც 5 (ხუთი) კალენდრული დღის გასვლის შემდეგ ეს უსტარი ჩემს უშუალო უფროსსა და აგრეთვე, დეპარტამენტის ხელმწიფეს, მიუვიდა და ჩემამდე მხოლოდ რამდენიმე საათის შემდეგ მოაღწია. გენდირის მიერ დაწესებული თავდაპირველი ვადა დღეს იწურებოდა.

იმ დღეს სახლში გვიან მივედი, მაგრამ ბოლომდე ყველაფრის გაკეთება ვერ მოვასწარი. ამასთან, მარტო ჩემი გასაკეთებელი არც იყო და ჩემს გარეშე და ჩემთან ერთად არაერთმა მუშაკმა განათია ღამე. 10 დღის შემდეგ 3rd Quarter Plan გენდირის მაგიდაზე გაწკიპინებული იდო.

იმ თვეს ჩემი დეპარტამენტი კარგი და საფუძვლიანი მუშაობისთვის პრემიას უმიზნებდა. აჟიტირებულნი და გახარებულნი წინასწარ ვგეგმავდით, თუ სად და რაში დავხარჯავდით მომატებულ ფინანსებს, როგორ ვიჟრიამულებით და რა კარგ დროს გავატარებდით შაბათ-კვირას. მაგრამ კაცი ბჭობდა და ღმერთი იცინოდაო. თვის ბოლო რიცხვში ჩატარებულ საერთო ყრილობაზე, რომელზეც ჩვენი საზეიმო დაჯილდოვება უნდა მომხდარიყო, გენდირის მარჯვენა ხელმა და მახვილმა ტრაღიკულად გვამცნო, რომ მესამე კვარტლის გეგმის დაგვიანებისთვის ამ თვეში პრემიას ვერ მივიღებდით.

ოქტომბრის ანარქია

ანარხია ცხენებითურთ

როდესაც 1 ოქტომბრის საღამოს 7 საათსა და 53 წუთზე ჩემი სახლისაკენ მიმავალ კიბეს დავადექი, ხოლო  ყურსასმენებში მშვიდი მუსიკა უდრტვინველად ღიღინებდა, ვიღაცის ღრიალი გავიგონე. ახალგაზრდა, ტანს ზემოთ შიშველი მამაკაცი აივანზე ხელებაწეული იდგა და მთელს ხმაზე გაჰკიოდა, გავიმარჯვეთო. კორპუსების ახლო-ახლო დგომის გამო წარმოქმნილმა ექომ რამდენჯერმე გაიმეორე მისი შეძახილი და ზუსტად 13 წამის გასვლის შემდეგ მოპირდაპირე კორპუსიდან წინსაფარშემოფარებული ქალი ბედნიერი ჭყივილით ფანჯარაში გამოიჭრა, ვაიმე, გვეშველა, მგონიო. მახსოვს, პირველად ვიფიქრე, ვიღაცამ, ალბათ, ლატარეაში მოიგო-მეთქი, მაგრამ შემდეგ გამახსენდა, როგორ ვიდექი დილით ჩემი კორპუსის გვერდზე რომ კორპუსია და იმის წინ რომ საბავშვო ბაღია, აი, მაგ ბაღის ეზოში არჩევნების რიგში და მივხვდი, ამ კივილ-წივილში ქონება არაფერ შუაში იყო. სახლში მისულმა ტელევიზორი ჩავრთე, რათა აღმომეჩინა, თურმე ოცნებას, წინასწარი დათვლების თანახმად, ნაცები დაუმარცხებია. აი, რისთვის აუტეხავთ იმ ორს ამგვარი ალიაქოთი, ისინი დემოკრატიას ზეიმობდნენ.

გამოხდა ხანი, უფრო სწორად რამდენიმე საათი და გარეთ მანქანათა პიპინის ხმამ ტვინისწამღებად იმატა. ბოლოს ბრაზილია რომ გახდა მსოფლიო ჩემპიონი, მაშინ იყო ეგეთი ამბავი, მაგრამ ეს მოპიპინენი არა ბრაზილიის, არამედ ოცნების გულშემატკივარნი იყვნენ და ასევე დემოკრატიას ზეიმობდნენ. ღამით ღრმა ძილიდან ჩემი მეზობელის ხავილმა გამომიყვანა, რომელიც, ალბათ, ნამთვრალევი, გაჰკიოდა კორპუსთა ექოსთან ერთად: “ხალხო, როგორც ბიძინა ამბობს, სიყვარულია მთავარი ამ ქვეყანაზე, ჩვენ სიყვარულით დავამარცხებთ ყველა ბოროტებას!”

მეორე დილით ჩვეულებისამებრ 7-ის ნახევარზე ავბრძანდი სასთუმალიდგან. როდესაც გარეთ გავდიოდი, გამახსენდა, რომ მარშრუტკებში აკრძალვის გამო ჯარიმის შიშით რადიოს სულ ხმადაბლაც კი აღარ რთავდნენ და გამიხარდა. ეს იყო ჩემთვის სამყაროს წესრიგის ამომავალი წერტილი, რამეთუ ჩემი გაფუჭებული ყურსასმენიდან მუსიკის მოსმენას (რომელშიც ხმა ფრიად სუსტად ისმოდა და ყოველი გარე ხმაური არათუ ხელის შემშლელი იყო, არამედ სრული მუსიკალური კაკოფონიის დასაბამს წარმოადგენდა) ზედმეტი მენტალური კონცენტრაციის გარეშე შევძლებდი. გაჩერებაზე ტრანსპორტზე სანადიროდ გამოსულმა ერთგული იარაღი, ქორისებრ მჭვრეტელი თვალი, მოვიმარჯვე და გზას შორს მივაპყრე. მცირეოდენი ლოდნის შემდეგ მსხვერპლიც გამოჩნდა, ნახევრად ცარიელი ყვითელი მარშრუტკა. რაც მთავარია, ფანჯარა რომ იღება იქ, სკამი ცარიელი იყო! დავჯექი რა, რაღაც შინაგანი არეულობა ვიგრძენი. თითქოს ცხოვრების საუნდტრეკის ფირფიტა საშინლად დაჩხაპნილა, სრული ქაოსი და ანარქია  დამდგარა. მოვიხსენი ყურსასმენი და გონებაში ციური სიმღერა ჩაიღვარა – მარშრუტკის რადიოში ნინო ჩხეიძე ხმამაღლა მღეროდა – იმიტომ რომ რადიოს აკრძალვა is for pussies.

ის რაც ვართ ან ოდესმე ვიქნებით

ხსოვნა და მეხსიერება

9 ივლისს მთელს ცხოვრებას თვალწინ არ ჩაუვლია, მაგრამ გამიჩნდა აზრი, ეს გამომეცადა. ცხადია, ყველაზე ნაკლებად ექსტრემალური ხერხებით.

შესამაბისად, ჩემს თავს ვკითხე, ახლა, ამ წამს რომ დავჯდე და ბოლო 20 წლის განმავლობაში დაგროვილი მთელი ცოდნა, ყოველი მოგონება, გაკეთებული საქმე, თითოეული განცდა თუ პიროვნება გავიხსენო, რამდენი დრო დამჭირდება? ცოტა ხნის ფიქრის შემდეგ, დავასკვენი, რომ სავარაუდოდ, ყველაზე დიდი 2 წელში ანუ 24 თვეში ანუ 730 დღეში (თუ ჩავთვლით, რომ ნაკიანი წელიწადი არ  არის) ანუ 17 520 საათში ანუ 1 051 200 წუთში თავისუფლად ჩავეტეოდი, თუ სხვა ყოველდღიურ საქმიანობაზე დროს არ დავხარჯავდი.

გამოდის, ბოლო 20 წლიდან რაც დამრჩენია, არის რაღაც მიზერული 2 წელი – ჩემი არსებობის ესენცია, თვით-აღქმა, მეხსიერება, საფუძველი – მე წარმოვადგენ რა იმ 2 წელს და მხოლოდ იმ 2 წელს – მორჩა, იმ 2 წლის იქეთ აღარ ვარსებობ. არ ვიცი, ქვეცნობიერში რა ხდება, მაგრამ ჩემი ცნობიერება მოიცავს მხოლოდ 730 დღეს. მას შემდეგ რაც ეს ყველაფერი გავიაზრე, ერთობ და ეგზომ დავიგრუზე: თუ კიდევ 100 წელი დავყავი ამ პლანეტაზე, რასაც დავმახსოვრებ, მხოლოდ 10 წელი იქნება? და მაინც სად ტრაკში მიდის ამდენი დრო?

ალბათ, კარგია რომ ყველაფერი არც მახსვოს ამ 20 წლიდან. წარმომიდგენია, რამდენი ყოველდღიური კვერცხობა წაიშალა გონების წიაღებიდან. და მაინც, არ ვიცი, 20 წლიდან 2 წელი იმიტომ მრჩება, რომ დანარჩენი 18 წელი ყოველთვის ნაგავია, თუ უბრალოდ, არასწორად ვიყენებდი დროის ამ 18-წლიან რესურსს.

20 წელიწადში 240 თვე ან საშუალოდ, 7 305 დღეა, თუ ჩავთვლით, რომ ხუთი ნაკიანი წელიწადი დაემთხვევა. ხოლო, ყველა ეს დღე კი ჯამში 175 320 საათი ანუ 10 519 200 წუთია.

გაყოფის შედეგად მიღებული ნაშთები

ინფორმაციული ღვარცოფი

ერთ დღესაც მივხვდი, რომ ყველა გაცილებით მეტს მეუბნება, ვიდრე მინდა ან მჭირდება და საბოლოოდ, იმ დასკვნამდე მივედი, რომ ჰომო-თქვენ-რა-იფიქრეთ-საპიენსთა კომუნიკაცია უბრალო ინფორმაციის გაცვლა კი არა, არამედ, ბრძოლაა, სადაც თითოეული მხარე ცდილობს საკუთარი უპირატესობა პირდაპირ თუ ირიბად წარმოაჩინოს. უპირატესობა შეიძლება გამოიხატოს როგორც დადებითად (”მე შენზე უკეთესი ვარ”), ასევე უარყოფითად (”მე შენზე ვარესი ვარ”) და ყველა შემთხვევაში ერთ მიზანს ემსახურება: აჩვენოს ავტორის პიროვნების კონკრეტული მხარე ან თვისება. აბა, განა სხვა რა მიზანს შეიძლება ემსახურებოდეს იმის თქმა, რომ გუშინ საღამოს საჯდომში-პერო-გასარჭობ ადგილზე რაღაც ოუ-მაი-გოდ-დაცემა კაფეში ბორშჩი ჭამე, ან დასასვენებლად მწვანე კონცხს კანები (აქ: კანი, კურორტი საფრანგეთში) სჯობს, როდესაც ამას არავინ გეკითხება. ჰოჲ, ამებავ. უფრო სწორად, ამაოებავ.

მოკლედ, ეს ყველაფერი იმით დაიწყო, რომ ერთ დღესაც გადავწყვიტე ერთი ნაცნობისთვის მეკითხა, ნახა თუ არა ”ბეჭდების მბრძანებლის” ბოლო, ყველაზე ეპიკური ნაწილი. პასუხად კი რაღაც ინფორმაციული ღვარცოფი მივიღე.

კითხვა დავსვი: ”ნახე ბეჭდების მბრძანებლის ბოლო ეპიკური ნაწილი?”
მოსალოდნელ პასუხთა ალტერნატივა: ”კი” ან ”არა”
რეალური პასუხი: ”მე და სინდი ვიყავით მაგაზე წასული ბოსტონში კინოთეატრში და ძაან მაგარი იყო.”
დასკვნა: ”კი” (ასე თუ ისე გავიგე, რაც მაინტერესებდა; ოღონც, ცოტა გაუგებარია, რა იყო მაგარი: ფილმი თუ სინდისთან ერთად კინოში წასვლა)
ინფორმაციული ღვარცოფი: ნამყოფია ბოსტონში და ასევე ამ ქალაქის კინოთეატრში; იცნობს ვინმე სინდის, ვისთანაც ერთად წინარეხსენებულ ადგილას იყო წასული.

ნებსით თუ უნებლიედ ნაცნობმა იმდენი ინფორმაცია მომაყარა, რაც საერთოდ მისდღემჩი არ დამჭირდება. ამ დღის შემდეგ გარკვეული პერიოდის განმავლობაში ვაკვირდებოდი, თუ რას მეუბნება ხალხი და იმ დასკვნამდე მივედი, რომ თითქმის ყველა ეგოისტი ტრაკია, რომელიც კონვერსაციის განმავლობაში სიტყვა ”მე”-სა და საკუთარი თავის კუნვნილებით სიტყვას თითქმის ყოველ წინადადებაში იყენებს. აფერუმ, რა ვუყო, რომ ბევრი სისულელე დღემდე მახსოვს (მაგ., რა ღირდა მარიამის შანელის ბოტები (რატომ, ღმერთო, რატომ?!!)), ხოლო ასე საჭირბოროტო ნიუტონის მესამე კანონი კი ხანდახან მაინც მაივწყდება ხოლმე.

მარსის შურისძიება

ღვინოს დავლევ, წყალს არა

მივედი თუ არა სახლში, აღმოვაჩინე, რომ მთელი ეს დრო, როდესაც სამსახურიდან სახლში ვბრუნდებოდი,  გამალებით რეკავდა თანამშრომელი, ხოლო ვინაიდან ზარის ხმა გამორთული დამიტოვებია, მისი ძახილი ასე უპასუხოდ დარჩა. რადგანაც ერთ საათში დეიდაშვილის მანქანის ”პრავის” აღებისა და ამავდროულად, დაბადების დღის აღსანიშნავად გამართულ პურის ჭამაზე ვიყავი მიწვეული, გადავწყვიტე თავი ბოლომდე მომეყრუებინა და თანამშრომელი თავის პრობლემასთან მარტო დამეტოვებინა.

ცხადია, გასვლის წინ სინდისმა თავისი ქნა და თანამშრომელსაც დავურეკე. ჩემდა გასაკვირად, აღმოჩნდა, რომ ყველაფერი რიგზე იყო და უბრალოდ აითიშნიკის ნომერი აინტერესებდა. შვებით ამოვისუნთქე, ნომერი ვუთხარი და სახლი დავტოვე.

დეიდაშვილთან მისულმა მივხვდი, რომ ამ ამბავს უბრალო პურის ჭამის კი არა, კაიკაცური ღრეობის სუნი უფრო ასდიოდა, როდესაც სუფრაზე დალაგებულ ხაჭაპურებსა და დოქში გამოდგმულ ღვინოს მოვკარი თვალი. როგორც ჩანს, დედა და ბებია ბოლომდე გაისარჯნენ.

შემოვუსხედით სუფრას თუ არა, არც აციეს და არც აცხელეს, წავიდა სადღეგრძელოები, ჰაი, ჰუი, ოჯახის სადღეგრძელო, პურის სადღეგრძელო, დედმამიშვილების სადღეგრძელო, წასულების სადღეგრძელო, გასულების სადღეგრძელო, ფუძის ანგელოზის სადღეგრძელო, პალიასტომის ტბის სადღეგრძელო, სადღეგრძელოების სადღეგრძელო, დოქის ყურის სადღეგრძელო, ჩამოვარდნილი ფოთლების სადღეგრძელო, სუფრის სადღეგრძელო, ღვინის დამყენებლის სადღეგრძელო და დადგა ის მომენტი, როდესაც მშვენიერი სქესის სადღეგრძელოს ჯერიც მოივდა.

აქ ერთი ზურნა-დუდუკი აკლდა ისეთი ლექსი წარმოთქვა ერთ-ერთმა თანამეინახემ, აქო და ადიდა ქალის პეწი და სილამაზე, სიკეკლუცე და მანდილოსნება, სისპეტაკე და ტანკენარობა, შველივით ყელმოღერებულება და ხოხბისავით გოგმანობა; ბოლოს, ქალს კაცმა პატივი უნდა სცესო, აბა, ის რა კაცია, ქალი რომ არ უყვარსო, დააყოლა და წითელ ღვინოს მუცელში გადაუძახა. ჰოი! ჭერვმეტყველების სრული ზეიმი იყო. წამოიტაცა ყველამ, აქაო და ეგენი რით იყვნენ ნაკლები ვაჟკაცები და ატყდა ერთი ამბავი: ქალი ხელის გულზე უნდა ატაროო, თავზე ბუ არ უნდა გადააფრენინოო, მე რომ ცოლს მოვიყვან ბაზარში არ ვატარებო და მისთ მსგავსნი.

საოცარია, რაოდენ უმეცარი ვყოფილვარ, რატომ აქამდე არ ვამჩნევდი იმას, რომ საქართველომ მილიარდი წლით გადაუსწრო მსოფლიოს და ამ ზენაარი ქვეყნისათვის სქესობრივი თანასწორობა სამყაროს წყობის ფუნდამენტური საშენი მასალა გამხდარა: აქ პიროვნული თვისებები სქესზე წინ დგას; აქ ჯერ ადამიანი ხარ და შემდეგ კაცი ან ქალი; აქ მანქანა ცუდად იმიტომ დაგყავს, რომ ტარება არ იცი; აქ ჭურჭელს იმიტომ რეცხავ, რომ ბინძურია; ყველას ერთდროულად დავიწყებია ფრაზა: ”ქალო, მოდი ნასკი გამხადე”; აქ ბიჭები ერთმანეთს აღარ აბრაზებენ ”გოგო-გოგო”-ს ძახილით; აქ გადაცემა ”ქალური ლოგიკის” იდეის ავტორები ციმბირში გადაუსახლებიათ ერისათვის მიყენებული მორალური ზარალისთვის; იმედი ელი და საქართველოს ბანკი აღარ აკეთებენ იდიოტობა რეკლამებს.

ამ წუთიერი ფიქრებიდან გამოღვიძებულმა თავი რაღაც გაცხარებული საუბრის შუაში ამოვყავი. როგორც ჩანს, საკმაოდ დიდი დრო გასულა, რადგანაც მადიგაზე ცარიელი ბორჯომის ბოთლების რაოდენობა საგრძნობლად გაზრდილიყო, ხოლო ხალხის ნახევარი სადღაც გამქრალიყო. ის სადღეგრძელოს ავტორი, რომელმაც რამდენიმე წუთის (ან საათის) წინ ფუტურისტული ქვეყნის ჰალუცინაციები მომგვარა, გაცხარებული ედავობოდა მის გვერდით მჯომ ყმაწვილს, თუ რამდენად გამოიმასქნებული თანამშრომლები ჰყავდა და როგორ უწევდა ყველაფრის თავად კეთება. აღმოჩნდა, რომ თურმე, მისი თანამშრომელი (რომელიც ამავდროულად მისი კურსელიც იყო) თავის საქმეს ვერ უმკლავდებოდა, რის გამოც კონსტანტურად სწორედ ჩვენს მესადღეგრძელოვეს მიმართავდა დახმარების მიღების მიზნით. მიუხედავად ამ თანამშრომლის არაკომპეტენტურობისა, მას სამსახურიდან არ უშვებდნენ. თანამოსაუბრემ წარბები აიქაჩა და ალკოჰოლით დამბალი ენა ძლივლს ლუღ-ლუღით აამოძრავა:

”კი მაგრამ არრაფრის აზრზე თუ არაა ეგ ჩემისა რატომ არ უშვებენ?”

რაზეც მესადღეგრძელოვემ მიუგო:

”ქალია შეჩემა რა უნდა ელაპარაკო, ორს ორს ვერ ამატებს ისეთი დებილია.”

სახლში რომ მივედი უკვე ღამე იყო.

რატომ აგვიანებენ უფროსები

ცხვარი ცხვარიაო, მაგრამ თუ გაცხარდა...

უეცრად, სად იყო და სად არა, Arrested Development-ის ყურებისას ერთობ საჭირბოროტო  და უცნაური კითხვა დამებადა: მაინც, რატომ აგვიანებენ უფროსები* სამსახურში? ერთი შეხედვით, უფროსი კაცი (აქ: ადამიანი), რომელსაც კომპანიის სადავეები უპყრია ხელთ, უფრო მეტი მონდომებითა და პასუხისმგებლობით უნდა ეკიდებოდეს საქმეს, თანამშრომლებსა თუ კომპანიას; ხოლო გვიან-მოვედი-გვიან-წავალთ-ის მაგიერ, რომელსაც ხშირად რიგითი მუშაკების მიერ ზედმეტად ნამუშევარი საათები მოჰყვება ხოლმე, დროზე-მოვედი-დროზე-წავალთ-ით უნდა იხელმძღვანელოს. ამით ხომ იგი კომპანიაში საყოველთაო სიყვარულს, სიხარულსა და სიქველეს ჩაუყრის საფუძველს.

რამდენიმე წუთი კიდევ ვიფიქრე ამ საკითხზე და იმ დასკვნამდე მივედი, რომ ზემოთ მოყვანილ მსჯელობას წყალი არ გაუვიდოდა. ცამდე მართალი ვიყავი. სისწორეში კიდევ ერთხელ დასარწმუნებლად გადავწყვიტე საკუთარი თავი რაღაც გამოგონილი კომპანია “ერთობა&გართობა”-ს დირექტორად წარმომედგინა, ბევრი თანამშრომლებით, მოადგილით, მეორე მოადგილით, მდივნით, მანქანით და ისეთი პრინტერით, სკანერი და ქსეროქსიც რომ აქვს. და სწორედ ამ დროს მივხვდი, რაოდენ შელგურად ვფიქრობდი აქამდე სიცრუისა და სიფინთის ბურუსში გახვეული.

მსუბუქად რომ ვთქვათ, შტერი უნდა იყო, სამსახურში დროზე მიხვიდე; მითუმეტეს თუ საქართველოში მუშაობ. თუ ვიდეო თამაშებში ახალ ლეველზე გადასვლა უფრო ძლიერი მოწინააღმდეგეების ხოცვითაა შესაძლებელი, კორპორატიულ სოციუმში სოციალური სტატუსის დასა-level-up-ებად თანამშრომლების სარკაზმით ჟლეტვის გარდა სამსახურში გვარიანად დაგვიანება უმთავრესი პირობაა. ასევე მნიშვნელოვანი ადგილი მიღებულ ელ. წერილებზე წუწუნს უკავია; სამკვდრო-სასიცოცხლო შეიძლება აღმოჩნდეს ისეთი შანსის ხელიდან გაშვება, როდესაც შეგიძლია საკუთარ ქვემდგომს რუტინული საქმე შეტენო, რომელიც თავის მხრივ ამ საქმეს თავის ქვემდგომს შეტენის და ა.შ. და ა.შ. სანამ ეს მრავალჯერ შეტენილი საქმე კომპანიის ფსკერამდე არ დაეშვება. მობილურის ზარად ნოკიას მელოდია ან კლასიკური სატელეფონო ზარის ხმა მაღალი სტატუსის ხაზგასასმელი კიდევ ერთი საშუალებაა, თუმცა-ღა ტელეფონის აღებისას უნდა გახსოვდეს, ‘ალიო’-ს მაგიერ რუსული ‘да’ რაც შეიძლება დაღონებული და მქუხარე ხმით ჩასძახო ხაზის მეორე მხარეს მიდებულ ყურს. ხოლო თუ ყველა ამ პირობას პირნათლად შეასრულებ, აი, მაშინ იქნები ჭეშმარიტი ბოსი.

ჰოი, კორპორატიულო სოციუმო, დღეს შენ კიდევ ერთი შეურყვნელი მუშაკის გული აქციე მისივე ხალხის მომავავალი მრისხანე ბოსის კორუმპირებულ ტახტად.

გმადლობთ ყურადღებისთვის. რომელიმე შემდეგ ჩანაწერში განვიხილავ (ან არ განვიხილავ) რა კიდევ ერთ საჭირბოროტ საკითხს, რომელიც Arrested Development-ის გაცნობამდე გაცილებით ადრე მოადგა გონების კარიბჭეებს: დასვენების რაობა და რატომ უნდა დავისვენოთ დასვენებაზე და რატომ არ უნდა ანაზღაურდეს დამატებითი სამუშაო დრო.

*იგულისხმება მაღალი თანამდებობის მქონე ინდივიდები, როგორიც არიან დირექტორები, ე.წ. ტოპ მენეჯერები, ფინდირები** და სხვ. (ავტ. შენიშვნა)

** აქ: ფინანსური დირექტორი  (ავტ. შენიშვნა)

ტალახი და თოვლი

გადათოვლილი მინდორ-ველი

ვურევ რა კოვზით კაკაოს შაქარში მახსენდება ტალახიანი თოვლი, რომელსაც ხანდახან ზუსტად ასეთივე ფერი და გარეგნობა აქვს, როგორც შაქარში კოვზით არეულ კაკაოს, რომლიც თავის მხრივ მახსენებს ტალახიან თოვლს, რადგანაც იგი ძალიან გავს ერთმანეთში კოვზით არეულ კაკაოსა და შაქარს, ამ დროს კი ვხვდები, რომ აზრობრივ წრედში გამოვმწყვდეულვარ, რომელშიც ტალახიანი თოვლი ყოველთვის მახსენებს შაქარში კოვზით არეულ კაკაოს, ხოლო ეს უკანასკნელი კი მაბრუნებს ისევ ტალახიან თოვლთან, რომელიც ზოგჯერ ასე ძლიერ ჰგავს კაკაოს შაქარში არეულს კოვზით.

ამის ხურდა არ გვაქვს

ხურდა-ქაღალდის დილემა

ვისაც, ოდესმე, ერთი სნიკერსის საყიდლად ოცი ლარი მაღაზიის გამყიდვლისთვის მიუწოდებია, მიხვდება, თუ რაოდენ დიდ გასაჭირში აღმოვჩნდი დღეს, როდესაც მხოლოდ ერთი ასი ლარის ოდენობის კუპიურის ამარა დავრჩი და სნიკერსიც სწორედ ამ არასახარბიელო დროს მომინდა.

ალბათ, ზოგი გაიცინებთ, აბა, ამას რა უჭირს, ფული მაქვს ამან უნდა თქვასო. მაგრამ ბოდიშით, ვის რათ უნდა ისეთი ფული თუ ვერ დახარჯა და სალარო აპარატებთან მომუშავე გოგონათა მრისხანე მზერის უმანკო მსხვერპლი გახდა?! არ ვიცი სხვაგან როგორ არის, მაგრამ ამ ქალაქში ნაკლებად უყვართ ისინი, ვისაც ათ ლარზე მეტი კუპიურების დახარჯვა ნდომებიათ. რამდენი შემთხვევა ჩამოვთვალო, როდესაც გაწვდილი ოც ლარიანი ზედ ხელზე შემახმა და კარგი  გვარიანი საყვედურიც მოჰყვა თან; ან მარშურტკით უფასოდ ვიმგზავრე, რადგანაც მძღოლს ხურდა არ აღმოაჩნდა.

უცნაურია, რაოდენ დიდი მრისხანებისა და უკმაყოფილების გამოწვევა შეუძლია ას ლარს იქ სადაც ხურდად ერთ (1) თეთრს იძლევიან, ხოლო მაღაზიათა დღიური ბრუნვა სულ მცირე ხუთას ლარს მაინც აღემატება. მახსოვს, ერთხელ, შედარებით მასშტაბურ გარაჟში გაკეთებულ მაღაზიაში შევედი და  პროდუქტიც ბლომად  შევარჩიე შესაძენად. დახლს მივუახლოვდი და გამყიდველს ასი ლარი მივაწოდე. გამყიდველმა წარბები აზიდა, დოინჯი შემოირტყა და გამჭრიახი ხმით მკითხა, სხვა ფული არ გაქვსო? სხვა ფული რომ მქონდეს, ამ ას ლარს მოგცემდი-მეთქი, გავიფიქრე და უარის ნიშნად თავი გავაქნიე. გამყიდველმა ბრაზიანი სახე მიიღო და მკვახედ მომაჭედა პასუხი, ამის ხურდა არ გვაქვსო (დიახაც, მრავლობითში!). უეცრად, თავი დამნაშავედ ვიგრძენი, თითქოს ასი ლარი მახრჩობდა და მე კი ვერაფერს ვშვრებოდი მის შესაჩერებლად. სიბრაზე მომაწვა, ამხელა მაღაზიაა და ასი ლარის ხურდა არ მოიპოვება, ეს რა ჯანდაბაა! პროდუქტი იქვე დახლზე დავდე და გარეთ გავედი. ხო, იმ საღამოს კიდევ ორმა მაღაზიამ გამისტუმრა პირში ჩალაგამოვლებული და ბოლოს, მხოლოდ მესამემ მაღირსა შვება.

ქატო იქა, ფქვილი აქა, ჭირი იქა, ლხინი აქაო.

უი, ის ამბავი მოვყვე, როგორ შევედი ხუთ (5) სხვადასხვა მაღაზიაში და ოცი ლარის ხურდა არცერთს რომ არ ჰქონდა? აჰ, ანდა სხვა დროს იყოს, თორემ ისედაც გამიგრძელდა სათქმელი.

რადიაცია და გოძილა

პონი, რქა და ქალი

აღიარეთ, ერთხელ მაინც მოგდომებიათ დამდგარიყო სამყაროს აღსასრული, ატომური ბომბები მსოფლიოს მასშტაბით ჩამოეგდოთ, ხოლო თქვენ ხალხის პატარა ჯგუფს გადარჩენისკენ მიმავალ გზაზე წაძღომოდით. გავიდოდა რამდენიმე წელი და უზომო რადიაცია ადამიანთა დნმ-ს შეცვლიდა, ზოგი უჯრედი მოკვდებოდა და ზოგი მუტაციის შედეგად იცვლიდა სახეს. მოსახლეობის დიდი ნაწილი დაიღუპებოდა. გადარჩენილები კი მუტირებული დნმ-ის წყალობით სუპერძალებს შეიძენდნენ.

თუმცა, ყველაზე ძლიერი ადამიანი გახდებოდა ის, ვინც დედამიწაზე გაბატონებული ენერგიის – რადიაციის დამორჩილებას შეძლებდა. დიახ, რადიაცია არის ენერგია, რომელიც ტალღის ან ნაწილაკების სახით გადაადგილდება. რადიაცია ნაწილაკების სახით იმ შემთხვევაში ჩნდება, როდესაც იშლება ატომი. ტალღოვან რადიაციას მასა არ გააჩნია. მისი წყაროებია – მობილური, ტელევიზორი, რენტგენი და ა.შ.

ჰოდა, ალბათ, რადიაციის შედეგად ცხენებს ამოუვიდოდათ თავზე ერთი რქა და გახდებოდნენ მარტორქები. ზოგიერთი ადამიანი კენტავრად (!) გადაიქცეოდა. ციკლოპებიც იქნებოდნენ, ცხადია. ეგენი და კენტავრები ერთ მხარეს იბრძოლებდნენ, ხოლო მათ მეტოქეობას გაუწევდნენ კიბორგები და გოძილები. ხვლიკი იმდენად დიდ მუტაციას განიცდიდა, რომ ტირანოზავრ რექსად გარდაიქმნებოდა. ქათმები და პიგვინები, როგორც იქნა, ისწავლიდნენ ფრენას, მაგრამ თოლიებს დაავიწყდებოდათ. თუმცაღა, თოლიების სასიკეთოდ, ისინი იმდენად გაძლიერდებოდნენ, რომ მთელს გალაკტიკაში ფრიად ძლევამოსილ არსებებად იქცეოდნენ. დაწინაურდებოდნენ დელფინებიც, რომლებიც საუკუნოვანი მოთმინების შემდეგ წარმოჩენდნენ თავიანთ ჭეშმარიტ სახეს, აღიარებდნენ, რომ ისინი უცხოპლანეტელთა სადამკვირვებლო მისიის წარმომადგენლები არიან და მშვიდობის მტრედებად მოგვევლინებოდნენ ციკლოპებს, კენტავრებს, კიბორგებსა და გოძლიებს შორის ჭიდილში.

შემდეგ, მოვიდოდა ათი საათი და მეც დავიძინებდი.

მშვიდობით საერო გმირო

აფერუმ!

წუთისოფლის ბრუნვისაგან დანაღვლიანებული და სევდიანი გავემართე შინისაკენ, რამეთუ მეჭამა და შემდეგ ნეტარ ძილს მივცემოდი. ავტობუსში ავედი, ცარიელ ადგილს მივაშურე და მიზანდასახული მზერა ფანჯრიდან გავტყორცნე.

შემდეგ გაჩერებაზე ოცამდე ადამიანს მოეყარა თავი. წარბებშეკრულნი მისჩერებოდნენ გზას. ზოგი თითის წვერებზე დგებოდა, რათა უკეთ დაენახა მომავალი მანქანები. ავტობუსი გაჩერდა და ხალხმა ჩასვლა დაიწყო. კონტროლიორი ნაღვლიანი სახით ამოვიდა, იკითხა, ბილეთები გაქვთო, პასუხს არ დაელოდა და ჩავიდა. გაჩერების მარცხნივ მდგარ ჯიხურზე გამოჭიმული იყო შვიდციფრა თანხა. რეკლამა ღაღადებდა, ამ შვიდციფრა თანხის ბატონ-პატრონი სწორედ ის გახდებოდა, ვინც ლატარეის გათამაშებაში ექვსივე ციფრს სწორად ამოიცნობდა.

და მეც დავფიქრდი. ექვსი ციფრის ამოცნობა ოცდატექვსმეტიდან. ჰმმ… ვგონებ, იღბალი საკმარისად მაქვს, მოვიგებ და ავაშენებ ქვეყანას, დავეხმარები ხალხს, დავარიგებ პენსიებს, გავფრინდები მთვარეზე, ავაღორძინებ ეკონომიკას, დავიბრუნებ ტერიტორიებს, მეტალიკას ჩამოვიყვან საქართველოში, ავაშენებ ქარხნებს, დავასაქმებ უმუშევრებს, დედას ვუტირებ ინფლაციას, მოვერევი უცხოპლანეტელებს, გავხდები სახალხო გიმირი და მერე იქნებ აღარასდროს მომიწიოს აქოთებული მარშრუტკებით გადაადგილება.

ჩემი იღბლის კოეფიციენტის დასადგენად კალკულატოს მივმართე და მცირედი გამოთვლების შემდეგ დავადგინე, შანსი იმისა, რომ ოცდათექვსმეტი რიცხვიდან ექვსივეს სწორად გამოვიცნობ არის 0,0000005.

ფასების მათემათიკა [1 + 1 = 2.3]

მიხვდებოდით ალბათ, რომ ამ ლეგენდარულ ბლოღს კვლავ დავუბრუნდი. მაშ, სად ვიყავი მთელი ეს დრო? არ დაგიმალავთ და მოგახსენებთ, რომ თითოეული წუთი, წამი და წამის მეთასედი აქ (მიწაზე) ვიმყოფებოდი. თუმცა, ერთი სიტყვაც კი არ დამიდია თვალთა სალბუნად, რამეთუ სათქმელი არაფერი მქონდა. ახლა კი, როდესაც ჩემი გონება კვლავ სავსეა წვეტიანი აზრებითა და ენაწყლიანობის კოეფიციენტი ერთი ორად იმატებს (ბევრ წყალს ვსვამ ეტყობა), დადგა დრო, რათა ბლოღი ავაღორძინო.

მოკლედ, საკმაოდ დიდი შესავალი იყო და ამიტომ მეტს აღარ ვიბორიალებ და პირდაპირ სათქმელზე გადავალ. ყველაფერი კი იმით დაიწყო, რომ მომშივდა. ჰო, ყველა გემრიელი ისტორია სწორედ ასე იწყება, თუმცა, ჩემი ისტორ… დაკვირვება სიდებილის მანიფესტაცია უფროა, ვიდრე მადისაღმძვრელი ამბავი. როგორც აღვნიშნე, მომშივდა, ამიტომაც გადავწყვიტე “პოპულში” ჩავსულიყავი და რაიმე ნოყიერი შემეძინა. “პოპულში” საჭმელად როდი დავდივარ, მაგრამ ამჯერად ტკბილეულის, კერძოდ, პეჩენიის მოსანადირებლად მივდიოდი. შევაბიჯე თუ არა უმალ ვიგრძენი სიგრილე, რომელიც ყოველთვის თან ახლავს ჯანსაღ კონდიციონერს. პეჩენიაც მშვიდად შევარჩიე და სალაროსკენ გავეშურე. უეცრად, ჩემი თვალები M&M’s-ის შეფუთვამ მოხიბლა და მეც ცოტა ხნით შევყოვნდი; ერთი საშუალო M&M’s-იც ხომ არ შევიძინო, გავიფიქრე. წავავლე ხელი ამ ციური შოკოლადის 100 გრამიან შეფუთვას და დავიძარი სალაროსკენ.

მმმმ

და უეცრად, უდიდესი ეჭვი დამებადა, რომ ერთობ ძლიერ ვგოიმდებოდი. ნაბიჯი ჰაერში გამიშეშდა. კვლავ მივუახლოვდი M&M’s-ით გამოტენილ დახლს და პატარა M&M’s-ს ფასს მივარჭე მზერა. შემდეგ ჩემი M&M’s-ის ფასი შევამოწმე, კვლავ პატარას ფასი, ახლა ისევ ჩემის ფასი, პატარას ფასი, ჩემის ფასი, პატარას წონა, ჩემის წონა, პატარა 50 გრამს იწონის, ჩემი 100 გრამს იწონის, პატარა 0,99 ლარი ღირს, ჩემი 2 ლარი და 30 თეთრი, 2 ლარი და 30 თეთრი… 30 თეთრი… თეთრი… ბოლო სიტყვამ ექოსავით გაიჟღერა გონებაში.

ანუ გამოდის, თუ ორ პატარა M&M’s-ს ვიყიდი, რომელთაგანაც თითო 50 გრამს იწონის და 0,99 ლარი ღირს, მომიწევს 1 ლარი და 98 თეთრი გადავიხადო, თუმცა, თუ M&M’s-ის ერთიან, 100 გრამიან შეფუთვას შევიძენ მაშინ 2 ლარისა და 30 თეთრის დანებება იქნება საჭირო?!

ჯანდაბას 2 თეთრი, მაგრამ 30 თეთრი ვისთანაა?

ცხადია, ნატრული შოკოლადი თავის ადგილას დავდე და მხოლოდ პეჩენიას დავჯერდი. თუმცა, ის ფაქტი, რომ M&M’s ასე უსინდისოდ იყო შეფასებული, ერთობ გულზედ მომხვდა. წესით და რიგით, 100 გრამიანი M&M’s იგივე უნდა ღირდეს რაც ორი 50 გრამიანი M&M’s ერთად, ხოლო იდეალურ შემთხვევაში 100 გრამიანი ორ ცალ 50 გრამიანზე იაფიც იქნება.

ვგონებ, დროა “პოპულმა” ახალი მარკეტოლოგები აიყვანოს, ვინც მათემათიკა იცის ან ძველ მარკეტოლოგებს მათემათიკის საბაზისო კურსები ჩაუტაროს ან დახვეწილად მაინც დაგვაგოიმოს.

ეჰ.

უმიზეზო მიმართვა ხალხს

არ მეგონა თუ აქ ასე მალე მოვბრუნდებოდი რამეთუ სათქმელი არაფერი მქონდა ამ ბოლო ხნის განმვალობაში. არც ახლა მაქვს თუმცა უმიზეზოდ ხალხისთვის რაღცის თქმა მომინდა და ახლა სწორედ ამ რაღაცას ვიტყვი. ალბათ. სასვენი ნიშნების წერა აღარ მინდა. მძიმეები ამძიმებს ნაწერს.

მგონია ყველაფერი უკვე ითქვა და ნათქვამია და თუნცად ითქმება ოდესმე სადმე ვინმეს მიერ დასამატებელი არაფერი მაქვს. არ მომწონს როდესაც ასეთი გაჯერებულია სათქმელი სივრცე.

ტავტოლოგიაში გავიჭედე.